Με οργανωτικούς κυρίως και περιορισμένους πολιτικούς στόχους ξεκίνησε την Παρασκευή η συνδιάσκεψη ενοποίησης του ΣΥΡΙΖΑ στο Στάδιο Ειρήνης και Φιλίας. Πάνω από 3.000 αντιπρόσωποι οι οποίοι εκλέχθηκαν με μέτρο 1 προς 10 παρακολουθούν τις εργασίες που θα καταλήξουν σήμερα σε ψήφιση της διακήρυξης του νέου φορέα και την εκλογή κεντρικού οργάνου. Ο ενθουσιασμός για την εντυπωσιακή –αν και όχι στα επίπεδα που αναμένονταν– πύκνωση των γραμμών του ΣΥΡΙΖΑ κυριάρχησε, με το κεντρικό μήνυμα της Συνδιάσκεψης, πίσω από τις γραμμές, να είναι διπλό: Πρώτον, ενίσχυση της τάσης για εκλογική πρωτιά του ΣΥΡΙΖΑ και της εικόνας του Αλέξη Τσίπρα ως «πρωθυπουργήσιμου» και δεύτερον, αποδόμηση της εικόνας του κόμματος ως συνόλου αντιτιθέμενων απόψεων.
του Γιώργου Λαουτάρη
Ακροθιγώς αναλύθηκαν στο διάστημα που προηγήθηκε από άρθρα διαλόγου στελεχών τα κύρια ζητήματα της συγκυρίας, δηλαδή το χρέος, το μέλλον της ευρωζώνης και η θέση της χώρας σε αυτήν, το «σχέδιο παραγωγικής ανασυγκρότησης» και οι δυσκολίες του. Χαρακτηριστικά, η γαλλική αριστερή εφημερίδα Ουμανιτέ ρώτησε τη Ρένα Δούρου την Παρασκευή το αυτονόητο: «Το ερώτημα της εξόδου της Ελλάδας από την ευρωζώνη θα τεθεί κατά την πανελλαδική συνδιάσκεψη; Ποιες απαντήσεις θα δοθούν;». Η υπεύθυνη εξωτερικής πολιτικής του κόμματος περιορίστηκε να πει πως το κόμμα της «ετοιμάζει ένα αξιόπιστο κυβερνητικό πρόγραμμα που προβλέπει τον τρόπο με τον οποίο θα εφαρμόσουμε την πολιτική μας εντός της ευρωζώνης». Αντίστοιχα, συλλογικό άρθρο στην Αυγή που συνυπέγραψε και ο Γιάννης Μηλιός, υποστήριζε αφοριστικά πως η συζήτηση για έξοδο από το ευρώ γίνεται από τη σκοπιά «επίδοξων διαχειριστών της κατάστασης, που ψάχνουν στα τυφλά ταξική συμμαχία με το ελληνικό κεφάλαιο “ενάντια στους ξένους”».
Στην εισηγητική του ομιλία το βράδυ της Παρασκευής, ο Αλέξης Τσίπρας απέφυγε κάθε τέτοιο σημείο και υπερέβαλε εαυτόν σε λυρικές αναφορές για την ιστορία της Αριστεράς που έκαναν πολλούς να μιλήσουν για την «πιο αριστερή του ομιλία», από την οποία όμως απουσίαζε κάθε αναφορά στα φλέγοντα ζητήματα: Το ευρώ, την κατάργηση του Μνημονίου (μίλησε περιέργως για …«καταγγελία»), τις νομοθετικές πρωτοβουλίες, τις διακρατικές σχέσεις, τα εναλλακτικά σχέδια, τα διαπραγματευτικά όπλα. «Μπορούμε να αναλάβουμε τη διακυβέρνηση του τόπου», είπε σε αρκετά σημεία και απαντώντας συνοπτικά στην κριτική που ακούγεται όλο και περισσότερο, τόνισε πως «δεν αντιγράφουμε κομματικά μοντέλα, ούτε καν τα δικά μας, δεν βαδίζουμε στην πεπατημένη».
Στην πραγματικότητα, ο προγραμματισμός και η διεξαγωγή της Συνδιάσκεψης, ως κύριο στόχο φαίνεται να είχε να ανασχεθεί το καταλυτικό επιχείρημα των αντιπάλων του ΣΥΡΙΖΑ ότι αποτελεί ένα άθροισμα αντικρουόμενων θέσεων, να τονιστεί με άλλα λόγια, όπως το έθεσε ο Δ. Παπαδημούλης, ότι το κόμμα αυτό είναι ενιαίο και όχι «ένα ευκαιριακό συνονθύλευμα». Το σημείο αυτό είχε επιλέξει και ο Αντώνης Σαμαράς στην άκομψη επίθεσή του κατά τη συζήτηση του φετινού προϋπολογισμού για να χαρακτηρίσει τον ΣΥΡΙΖΑ «μπουλούκ ασκέρ» που πολιτεύεται ως «κόμμα ασύντακτο, γεμάτο διαιρέσεις». Κάποτε στον Συνασπισμό υποστήριζαν πως η πολυφωνία είναι δύναμη, τώρα όμως η πιθανότητα ανάληψης κυβερνητικών ευθυνών οδηγεί σε άλλα μέτρα: «Δεν θέτω θέμα να καταργήσουμε τις τάσεις, τα ιδεολογικά ρεύματα κ.λπ. Όμως πρέπει να αποσαφηνιστούν τα όρια της δράσης και της λειτουργίας τους», είπε απειλητικά στην Εποχή της προηγούμενης Κυριακής ο Γιάννης Δραασάκης και ξεκαθάρισε: «Αν επιτραπεί στις τάσεις να λειτουργούν ως κόμματα εντός του κόμματος, τότε ξεχάστε τα περί Δημοκρατικού Κόμματος ή Κόμματος των Μελών». Πάντως, στο οργανωτικό σχέδιο που προτάθηκε προς ψήφιση, προβλέπεται ότι τα 75 από τα 301 μέλη του νέου Κεντρικού Οργάνου θα ορίζονται από τις συνιστώσες.
Ο δρόμος προς τη Συνδιάσκεψη δεν ήταν στρωμένος με ροδοπέταλα. «Η υποκειμενική μας δυσκολία, και αυτό αποτελεί δυσκολία για όλους, είναι η αποδοχή της συνύπαρξής μας», είπε με ειλικρίνεια η Σοφία Σακοράφα για να υπογραμμίσει αυτοκριτικά πως «κάποιες φορές, η διαδικασία αυτή λειτούργησε με όρους αριθμητικής μικροδιεύρυνσης και με στεγανά». Από στελέχη του Αριστερού Ρεύματος έγινε η κριτική ότι η ανάδειξη αντιπροσώπων έγινε με «διαδικασίες εξπρές» και με τρόπο που «δεν προσέφεραν τον απαραίτητο χρόνο για μελέτη των κειμένων και ένα πιο πλατύ και εκτεταμένο διάλογο». Αφού δόθηκε η σχετική δυνατότητα, παρατηρήθηκε και το φαινόμενο να γράφονται νέα «μέλη» πάνω από την κάλπη για τους αντιπροσώπους, προφανώς ως μέρος προσωπικών μηχανισμών. Στελέχη πάντως προσκείμενα στην ηγεσία της Κουμουνδούρου τόνισαν ότι στις εσωκομματικές αυτές εκλογές «εκδηλώθηκε άλλη μια φορά η λαϊκή αφύπνιση και διαθεσιμότητα που εκφράστηκε όλο το προηγούμενο διάστημα με τους αγώνες του λαού μας στις πλατείες», ενώ έκαναν λόγο για «βαθιά δημοκρατική και πρωτοποριακή διαδικασία».