Στη χώρα μας όμως λόγω της βαθιάς κρίσης και της μνημονιακής λαίλαπας η στρατηγική αντιμετώπιση του ασφαλιστικού υπέρ του κεφαλαίου προσλαμβάνει προκλητικό χαρακτήρα στο σχέδιο νόμου του υπουργού Εργασίας. Κεντρική κατεύθυνση αποτελεί η παγίωση των τεράστιων περικοπών των συντάξεων και η προσθήκη νέων, ώστε να εξασφαλίζεται ο δημοσιονομικός ισοσκελισμός, που αποτελεί τη λυδία λίθο του Δημοσιονομικού Συμφώνου της ΕΕ.
του Δημήτρη Γρηγορόπουλου
Η κακοδαιμονία του ασφαλιστικού και η συρρίκνωση γενικότερα των κοινωνικών δαπανών κυρίως εκπηγάζει απ’ την πτωτική τάση ή την ανεπαρκή άνοδο του ποσοστού κέρδους απ’ τη δεκαετία του ’70. Γι’ αυτό άλλωστε μέτρα κατά της κοινωνικής ασφάλισης λαμβάνονται και στις προηγμένες χώρες της ΕΕ, για να θωρακιστεί η ανταγωνιστικότητα του κεφαλαίου. Και στις χώρες αυτές το ποσοστό της «ασφαλιστικής φτώχειας» φτάνει στο όχι αμελητέο ποσοστό του 10-15%. Η ταξική υπέρ του κεφαλαίου, όχι συγκυριακή αλλά στρατηγική, αντιμετώπιση του ασφαλιστικού και των κοινωνικών δαπανών αποτελεί κοινό τόπο στην ΕΕ και γενικότερα στον καπιταλιστικό κόσμο. Στη χώρα μας όμως λόγω της βαθιάς κρίσης και της μνημονιακής λαίλαπας η στρατηγική αντιμετώπιση του ασφαλιστικού υπέρ του κεφαλαίου προσλαμβάνει προκλητικό χαρακτήρα στο σχέδιο νόμου του υπουργού Εργασίας. Κεντρική κατεύθυνση αποτελεί η παγίωση των τεράστιων περικοπών των συντάξεων και η προσθήκη νέων, ώστε να εξασφαλίζεται ο δημοσιονομικός ισοσκελισμός, που αποτελεί τη λυδία λίθο του Δημοσιονομικού Συμφώνου, η δραστική περικοπή των δαπανών του κρατικού προϋπολογισμού για την ασφάλιση κάτω του 10%, ώστε να εξοικονομείται το θηριώδες πρωτογενές πλεόνασμα του 3,5% που απαιτούν απ’ το 2018 οι δανειστές, για να εξασφαλίσουν την αποπληρωμή των δανείων τους.
Παράλληλα, η μείωση της κρατικής και ιδιωτικής δαπάνης για την κοινωνική ασφάλιση αυξάνει τους πόρους υπέρ της ανταγωνιστικότητας και κερδοφορίας του κεφαλαίου.
Στη μνημονιακή Ελλάδα της άγριας λιτότητας οι μη μισθολογικές εισφορές του κεφαλαίου μειώθηκαν κατά 3,5%, ενώ των εργαζομένων αυξήθηκαν κατά 1,5%. Στις προτάσεις Κατρούγκαλου προβλέπεται προσωρινή αύξηση των εισφορών του κεφαλαίου κατά 1% και 0,5% των εργαζομένων. Και αυτή όμως η μικρή αύξηση αντισταθμίζεται από τις προαναγγελλόμενες παροχές – κίνητρα υπέρ του κεφαλαίου στο επερχόμενο νομοσχέδιο για την ανάπτυξη. Πάγια, εξάλλου, και ασύδοτη πρακτική του κεφαλαίου αποτελεί η εκτεταμένη εισφοροδιαφυγή και η μετακύλιση της επιβάρυνσης στους εργαζόμενους και την κατανάλωση. Είναι γνωστό ότι σε 20 δισ. ανέρχονται οι οφειλές του κεφαλαίου στα ασφαλιστικά ταμεία. Η κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ δεν απαιτεί την αποπληρωμή τους, ενώ ανοίγει το δρόμο για πλειστηριασμό των κατοικιών των μικροοφειλετών. Αλλά και η περικοπή των δαπανών κατά 1,8 δισ. θα προέλθει κυρίως από μειώσεις συντάξεων και αύξηση ΦΠΑ.
Επίσης, η πρόσθετη ανακεφαλαιοποίηση των τραπεζών με μόλις 5,7 δισ., που φορτώθηκε με νέα δάνεια ο ελληνικός λαός, κατάφερε νέο πλήγμα στα αποθεματικά των ασφαλιστικών ταμείων, ύψους 1,5 δισ., λόγω απαξίωσης των μετοχών των τραπεζών. Έτσι, απέκτησε και ο ΣΥΡΙΖΑ το PSI του…
Και το νέο ισχυρό πλήγμα κατά των μεσαίων στρωμάτων του χωριού και της πόλης, με την αύξηση των εισφορών σύνταξης και της φορολογίας, συνεχίζει τη στρατηγική ενίσχυσης της κερδοφορίας και της συγκεντροποίησης στην παραγωγή και την αγορά του μεγάλου κεφαλαίου, ξένου και ελληνικού. Επιπλέον, η συρρίκνωση των συντάξεων, ανοίγει ευρύ πεδίο δράσης για τον ασφαλιστικό κλάδο του κεφαλαίου. Ήδη έχει αναγγελθεί η δραστηριοποίηση μεγάλου ασφαλιστικού οίκου του εξωτερικού στην ελληνική αγορά.
Στρατηγική της κυβέρνησης είναι η «βαλκανιοποίηση» των συντάξεων και των μισθών, σ’ ένα μεσοπρόθεσμο χρονικό διάστημα, απαίτηση που προβαλλόταν ήδη απ’ το πρώτο μνημόνιο. Σ’ αυτή τη στόχευση συντείνουν: Η επικέντρωση των συντάξιμων αποδοχών σε μιαν κύρια σύνταξη, μεσοσταθμικά γύρω στα 600 ευρώ, αποψιλωμένη από συμπληρωματικές συντάξεις και παροχές. Ήδη οι μειωμένες επικουρικές βαίνουν προς τον Καιάδα με τη ρήτρα βιωσιμότητας, που μόνον λεκτικά διαφοροποιείται από τη ρήτρα μηδενικού ελλείμματος της προηγούμενης μνημονιακής κυβέρνησης. Εξαϋλώνεται σταδιακά και το εφάπαξ, παρόλο που το δημόσιο δεν έχει καμιά συμβολή στη συγκρότησή του. Για το 2016 μειώνονται οι δικαιούχοι του ΕΚΑΣ κατά 120.000 συνταξιούχους περίπου, ενώ προβλέπεται η σταδιακή κατάργησή του μέχρι το 2019 και η αντικατάστασή του απ’ το «ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα», το οποίο παραμένει μια αόριστη επαγγελία. Τα μετοχικά ταμεία των υπαλλήλων έχουν περιέλθει σε ασφυξία και χωρίς κρατική επιδότηση θ’ αδυνατούν να δώσουν μέρισμα στους δικαιούχους. Ακόμη και για τις αναπηρικές συντάξεις προβλέπονται μειώσεις και για τα επιδόματα των συνταξιούχων για ανήλικα τέκνα και σύζυγο.
Αλλά και η εναπομένουσα κύρια σύνταξη μειώνεται δραστικά με την υιοθέτηση του νεοφιλελεύθερου κεφαλαιοποιητικού και τη συρρίκνωση του αναδιανεμητικού συστήματος. Η λεγόμενη εθνική σύνταξη (384 ευρώ) θα περικοπεί μετά την εισαγωγή, κατά πάσα πιθανότητα, εισοδηματικών κριτηρίων. Η αναλογική – ανταποδοτική σύνταξη θα βαίνει μειούμενη λόγω της μείωσης των εισφορών (ανεργία, υποαπασχόληση, μείωση αποδοχών και εργοδοτικών εισφορών) και λόγω του υπολογισμού των μισθών όλου του εργάσιμου βίου (που θα είναι μειωμένος όμως) και όχι της τελευταίας πενταετίας, οπότε τα ποσοστά αναπλήρωσης θα υποστούν σοβαρή μείωση. Αλλά και οι ήδη καταβαλλόμενες και κατά 40% περικομμένες συντάξεις θα μειωθούν κατά 20% μετά τον Ιούλιο του 2018, οπότε λήγει το εφεύρημα της «προσωπικής διαφοράς», ενώ η επαγγελία αυξήσεων, λόγω της κατάστασης της ελληνικής οικονομίας, αποτελεί όνειρο θερινής νυκτός. Εξάλλου, και ο επανυπολογισμός τους με το νέο σύστημα αναπόφευκτα οδηγεί στην περαιτέρω μείωσή τους.
Η στρατηγική της πολτοποίησης των συντάξεων προς τα κάτω με «αναδιανομή της φτώχειας» αποτυπώνεται στην ένωση των ταμείων. Η ίδια στρατηγική εφαρμόζεται και στην αντιμετώπιση των νέων. Σ’ ένα καθεστώς παγιωμένης ανεργίας και μερικής απασχόλησης αλλά και ανασφάλιστης εργασίας θα εξασφαλίζεται στα 67 χρόνια μια ανταποδοτική σύνταξη πείνας και μια σύνταξη «αντιμετώπισης» της ακραίας φτώχειας, η εθνική σύνταξη, αν εξασφαλίζει κάποιος 15 ή και 20 χρόνια ασφαλισμένης εργασίας. Όμορφος καπιταλιστικός κόσμος…